Ryczałt ewidencjonowany jest uproszczoną formą opodatkowania działalności gospodarczej. Podatek płaci się od przychodu, bez możliwości pomniejszania go o koszty jego uzyskania. Mogą z niego skorzystać wszyscy przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w formie indywidualnej lub spółki osobowej. Kiedy taka forma rozliczeń z fiskusem się opłaca?
By móc rozliczać się na zasadzie ryczałtu ewidencjonowanego od początku istnienia firmy, należy złożyć pisemnie oświadczenie o wyborze tej formy opodatkowania. Kieruje się je do naczelnika urzędu skarbowego, właściwego według miejsca zamieszkania, w terminie do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności – nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Możliwy jest również bezpośredni wybór rozliczania ryczałtem przychodów z działalności na wniosku rejestracyjnym CEIDG-1. Kontynuując działalność w latach następnych nie trzeba już składać żadnych oświadczeń. Chyba, że ktoś zrezygnuje z ryczałtu, aby wybrać inną formę opodatkowania. Natomiast, jeżeli przejście na ryczałt ewidencjonowany ma nastąpić już w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej, do naczelnika urzędu skarbowego należy złożyć oświadczenie najpóźniej do 20 stycznia danego roku kalendarzowego. W przypadku, gdy działalność jest lub ma być prowadzona w formie spółki, oświadczenie takie powinni złożyć wszyscy wspólnicy – każdy w swoim urzędzie skarbowym, właściwym według miejsca zamieszkania.
Kto nie może rozliczać się ryczałtem?
Nie każdy przedsiębiorca może rozliczać się z urzędem skarbowym na zasadzie ryczałtu ewidencjonowanego. Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 z poźn. zm.), z grona uprawnionych podatników wyklucza bowiem wszystkich tych, którzy:
- prowadzą: aptekę, lombard, kantor, działalność w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych, działalność w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych,
- udzielają pożyczek pod zastaw,
- wytwarzają wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym (z wyjątkiem energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii),
- wykonują wolne zawody (z wyjątkiem zawodu lekarza wszystkich specjalności, technika dentystycznego, felczera, położnej, pielęgniarki, tłumacza oraz nauczyciela w zakresie świadczenia usług edukacyjnych, polegających na udzielaniu lekcji na godziny),
- wykonują usługi wymienione w załączniku nr 2 do ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (m.in. reklamowe, pośrednictwa finansowego, detektywistyczne i ochroniarskie, wykonywania fotografii reklamowych i podobnych),
- rozpoczynają działalność samodzielnie lub w formie spółki, jeżeli podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników, przed rozpoczęciem działalności w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym rok podatkowy, wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres działalności podatnika lub spółki.
Ryczałtu nie może opłacać również osoba, która była lub jest zatrudniona na umowę o pracę, a zamierza prowadzić własną działalność i wykonywać w jej ramach – na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy – takie same czynności, jakie w ostatnich dwóch latach podatkowych, wykonywała w ramach stosunku pracy. W przypadku, gdy podatnik lub spółka dokona sprzedaży towarów handlowych lub wyrobów, albo też uzyska przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, traci prawo do ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych i – poczynając od dnia uzyskania tego przychodu do końca roku podatkowego – musi opłacać podatek dochodowy na ogólnych zasadach. Kontynuując działalność w latach następnych, można pozostać przy ryczałcie tylko wtedy, gdy przychód z działalności gospodarczej nie przekroczył w roku poprzednim równowartości 150 tysięcy euro. Jeśli działalność jest prowadzona w formie spółki, kwota ta dotyczy sumy przychodów wspólników. Te same zasady stosuje się odpowiednio do wszystkich firm, które chcą zmienić formę swojego opodatkowania na ryczałt.